Christina Branco

 

 

               Klik op de pijl

 

                om terug te keren naar de eerste pagina klik hier

 

 

Cristina kwam in de fado als in een religie:

met geloof, de ogen gesloten, de handen ineengevouwen. Als een nieuwe ambassadrice van Portugal is ze in januari in Toulouse, Rouen en Parijs om er gestalte te geven aan de eeuwige ziel van de "Saudade".
Van haar vorige optredens in Parijs, Nantes en Bourges herinnert men zich haar jeugdig charisma, de perfecte verklanking van de verscheurdheid van een stijl, een lot dat haar verbindt met haar land.
Etymologisch gezien, is fado de muziek van het noodlot, de kunst van het lijden, muzikale nostalgie uit de arme buurten van Lissabon. In de jaren 40 gaf Amàlia Rodrigues er een nieuwe dimensie aan, door teksten te zingen van zowel klassieke als moderne dichters. De hele wereld heeft naar Amàlia geluisterd. Soms klonk haar zang als een gebed. De Diva van de fado is overleden op woensdag 6 oktober 99. Een vlam werd gedoofd, een andere gloeit op.
Cristina Branco werd geboren in 1972 in Almeirim, in de streek genaamd "Ribatejo". Zij heeft nooit gekozen voor de fado. De fado koos voor haar: "Iets méér dan 4 jaar geleden schonk mijn grootvader me een plaat van Amàlia Rodrigues. Een ontdekking. Tot dan had ik nooit bijzonder gehouden van de fado, hij leek me stroef en ouderwets. Amàlia wees me de weg naar zijn schoonheid en zijn kracht. Ik liet mijn studies journalistiek voor wat ze waren. Ik nam zanglessen, en ademhalingslessen".
Cristina Branco biedt méér dan hoop voor de fado. Ze verpersoonlijkt zijn vernieuwing. "Fado, dat is nostalgie, de stem van de ziel. Maar het is ook blijheid, de vreugde om het leven, luchtigheid en vrolijkheid. Ik neem risico’s. Niet iedereen houdt ervan dat ik wel eens aan de vastgeroeste regels durf tornen, bijvoorbeeld door elementen uit de jazz te laten binnensluipen in mijn muziek. Sommigen vinden dat ik daardoor afdwaal van de pure fado. Maar als fado niet mag evolueren, zal de fado sterven".
In amper vier jaar tijd heeft Cristina een nieuwe adem gegeven aan een kunstvorm die dreigde vast te lopen in zijn eigen stereotype. Ze is amper 28 jaar. En toch durft ze vérder te gaan dan enkel het imiteren van haar grote voorbeeld. Ze bouwt het spoor verder uit. Tijdens de Portugese Anjerrevolutie heeft radicaal links Amàlia Rodrigues veroordeeld, omdat ze als traditionaliste berustte in de natuurlijke ordening van de dingen. Maar traditie kan ook de kracht zijn waaruit je kan putten om onmacht te overwinnen. Zelden heeft de taal van de dichters Camoes en Pessoa zo mooi geklonken, zo krachtig en zo fier als uit de mond van Cristina Branco. Je raakt bevangen door een vreemde emotie, uitgesproken met alle variaties tussen zucht en kreet. Schitterend begeleid op de Gitara Portugese van Custódio Castelo (ook afkomstig uit Almeirim).
Cristina Branco is een belangrijke ontdekking. Ze brengt de fado terug in het licht.

 

 

Cristina Branco: de jonge stem van de traditionele fado.

"Cristina Branco is jong! Niet eens 30 jaar. Ze is mooi. En somber als onweerslucht. Haar fado is geworteld in de traditie, in authenticiteit, maar overstijgt de stereotypes. Ze zaait nieuwe wegen. Maar ze bewandelt ook de oude.
Ze is als een mystieke cultus, die de cirkel sluit tussen nostalgie en noodlot. Ze is bescheiden, hoedt zich voor uiterlijke schijn. Ze verkiest "zijn" boven "lijken op". Ze zingt krachtig en rechtuit, gevoed vanuit het diepste innerlijk. Haar vibrato raakt je diep in je hart. Ze draagt de kracht van het lijden uit, zo eigen aan het genre.
Ze wordt begeleid door een gitaar-trio onder leiding van Custódio Castelo. Ze durft af te wijken van de betreden paden, maar toch durft ze zingen zoals Amàlia het deed… En ze slaagt erin, gedragen door een gracieuse lichtheid."
Dit schreef Véronique Mortaigne in "Le Monde", naar aanleiding van het eerste concert van Cristina Branco in Parijs. Als Cristina Branco zong, was ze ondersteboven. De andere toeschouwers ook. Om te ontdekken!

2000

 

 

Slauerhoff en Christina Branco

Ruim tien jaar geleden maakte ik kennis met de gedichten van Slauerhoff. Ze raakten mij in mijn Portugese hart en de vraag hoe ze als gezongen fado’s zouden klinken liet me sindsdien niet meer los. Ik wist met zekerheid dat alleen een vrouwenstem in staat zou zijn de magie en de kwetsbaarheid, maar tegelijkertijd ook de kracht van J. Slauerhoff weer te geven.
In 1997 ontmoette ik de zangeres Cristina Branco en haar vaste begeleider en componist Custódio Castelo; er ontstond een diepe vriendschap. Toch duurde het nog twee jaar voor ik hen een aantal –door mij in grove trekken vertaalde– gedichten van Slauerhoff durfde voor te lezen. Cristina en Custódio waren gefascineerd en vanaf dat ogenblik nam mijn idee vaste vormen aan: Cristina Branco canta Slauerhoff was op weg geboren te worden.
Het kiezen van een vertaler was niet moeilijk. Het kon alleen Mila Vidal Paletti worden. Zij is zelf dichter, woont al dertig jaar in Nederland, kent de taal van de fado en de fadovertolkers Cristina en Custódio, bewondert Slauerhoff en is ze daarenboven ook nog een van de zorgvuldigste vertalers die ik ken, waarvan het eindresultaat op de voorliggende CD "O Descobridor" het bewijs levert.
Met de mooiste vrouwenstem die de fado op dit ogenblik kent, met een van de grote én volgens mij de grootste - fadocomponisten en twee van de beste geluidstechnici, in de personen van Eelco Grimm en Michel Schöpping, is Cristina Branco canta Slauerhoff een multicultureel meesterwerk geworden. Ik mag het met trots aan u presenteren.

José Melo, voorzitter Circulo de Cultura Portuguesa na Holanda

 

Christina zingt Slauerhoff op  "O Descobridor"

klik op de pijl

 

 

om terug te keren naar de eerste pagina klik hier